a presentation of Dreams & Ideas

         
     
   

विनय कुमार कसजुका कथा

बिरालोको बनबास

सुरी बिरालो कसैको घरको पाल्तु बिरालो होइन । ऊ सहरको एउटा बाक्लो बस्तीमा बस्थ्यो । दिनभरि घरघर चाहार्थ्यो । कसैको घर र भान्छामा झ्याल ढोका खुला देख्ने बित्तिकै ऊ लुसुक्क भित्र पस्थ्यो र त्यहाँ भएको दूध, मासु, माछा चट पार्थ्यो । यसरी उसको गुजारा चलिरहेको थियो ।

तर केही समयदेखि उसलाई पेट भर्न गाह्रो हुन थालेको थियो । चोरको डर र असुरक्षाले गर्दा मानिसहरू घरका ढोकाहरू बलियो बनाएर सँधै बन्द गरेर राख्न थालेका थिए । झ्यालहरूमा पनि फलामका जाली राखेर हावामात्रै छिर्नसक्ने बनाइएका थिए । बजारमा माल सामान महँगो भएकोले मानिसहरूले अन्न दाल र तरकारी आदि खाद्य सामग्री बडो सुरक्षित गरी राख्थे । घरभित्र मुसा आउन नदिन विभिन्न उपाय गर्थे । सुरीलाई भान्छामा पस्न निकै गाह्रो थियो । मुसा पनि पाइन छाडेको थियो ।

फलस्वरूप सुरीलाई आगनमा र फोहोर फाल्ने ठाउँमा फालिएका बासी र फ्याँकिएका खानेकुराहरू खाएर गुजारा गर्नु पर्यो । फोहोर फाल्ने ठाउँमा पनि कुकुर र कौवासँग जम्काभेट हुन्थ्यो । कुकुरले सुरीलाई देखी सहँदैनथ्यो । तर कौवासँग भने ऊ डराउँदैनथ्यो । बिस्तारै कौवासँग उसको मितेरी बढन थालेको थियो ।

सुरी खान नपाएर दुब्लाउँदै गएको देखेर कौवालाई टिठ लाग्यो । एक दिन उसले भन्यो, "ए सुरी, तिमी यहाँ दुःख पाएर बस्नुभन्दा बनमा गएर किन आरामसँग बस्दैनौ ? बनमा तिमी जस्तै थुप्रै जानवरहरू मजासँग बसेका छन् । तिम्रै साइनो पर्ने बनबिरालाहरू पनि माछामासु खाएर आरामसँग बाँचेका छन् । कुकुरले तिमीलाई देखी सहन्न । तिमी यहाँ यसरी हेपिएर बसेको देख्दा मलाई त साह्रै दुःख लाग्यो । तिमी बनमा गएर बस्छौ भने मैले तिमीलाई त्यहाँ पुर्याइदिन सक्छु । बनमा मेरा साथीहरू पनि छन् । उनीहरूले पनि तिमीलाई सघाउने छन् ।"

कौवाको कुरा सुनेर बिरालोलाई बनमा जाने इच्छा त जाग्यो, तर उसले बनमा बाघ, चितुवा, भालु, स्यालजस्ता डरलाग्दा र हिंसक जानवरहरू हुन्छन् । तिनले भेट्टायो भने मारेर खान्छन् भन्ने सुनेको थियो । यसैले उसले बिरालोसँग सोध्यो, "कौवा भाइ, तिम्रो कुरा सुन्दा त बनमा जानु बेसै होला जस्तो लाग्यो । तर त्यहाँ बाघ, भालु, चितुवा, स्याल, बँदेलजस्ता डरलाग्दा जीवजन्तु छन् भन्छन् । तिनले मलाई बाकी राख्लान् ?"

कौवाले भन्यो, "तिम्रो कुरा ठिक हो । त्यहाँ डरलाग्दा जानवरहरू छन् । तर मर्ने मार्ने डर कहाँ छैन र ? यहाँ पनि त कुकुरले भेट्टायो भने तिमीलाई बाकी राख्दैन । बनमा पनि त्यस्तै हो । त्यहाँ धेरै साथीहरू बनायो भने खतराबाट जोगिन त्यति गाह्रो छैन । खरायो र मृगजस्ता सोझासिधा जानवर पनि त त्यहाँ मजासँग बाँचेकै छन् । हो, त्यहाँ अरुसँग मेलमिलाप गरेर बस्न जान्नुपर्छ । शत्रुबाट जोगिने उपाय जहाँ पनि त्यही हो ।"

कौवाको कुरा सुरीलाई चित्त बुझ्यो । एक दिन कौवाको पछि लागेर सुरी बनमा पुग्यो । बनमा सुरीलाई देखेर न्याउरीमुसा, खरायो, भ्याकुर, ढुकुर, जुरेलीजस्ता चराहरू डराए । तिनीहरू झयाङ र झाडीहरूमा लुक्न गए । कौवाले ठूलोठूलो स्वरले आफ्ना साथीहरूलाई डाक्यो ।

एकै छिनमा बनको माझमा कौवा र बिरालोको वरिपरि चराहरू भेला भए । कौवाले सबैसँग बिरालोको परिचय गरायो । उसले बनमा बिरालोलाई बस्ने व्यवस्था कहाँ गर्ने भनेर अरुसँग सल्लाह गर्यो ।

न्याउरीमुसाले सुझाव दियो, "यहाँबाट पश्चिमतिर एउटा ठूलो फँडेरको बोट छ । त्यसमा एउटा ठूलो टोडको छ । अहिलेलाई सुरी त्यहीँ बस्नु बेस होला ।"

न्याउरीमुसाको कुरा सुनेर ढुकुरले भन्यो, "तर त्यो रुखको टुप्पामा त चिलले गुँड बनाएको छ । उसले त्यहाँ बस्न देला र ?"

"त्यो फँडेरको रुखमा त अस्ति मैले एउटा कालो सर्प देखेको थिएँ । त्यो सर्प त्यही टोडकोमा पो बस्छ कि के थाहा ? त्यहाँ बस्नु सुरीलाई बेस होलाजस्तो मलाई लाग्दैन ।" जुरेलीले थप्यो ।

सबैको कुरा सुनेपछि कौवाले भन्यो, "मेरो बिचारमा सुरी अहिले फँडेरको टोडकोमा बस्नु नै बेस होला जस्तो लाग्यो । किन भने अहिले चिलले गुँडमा चल्ला कोरल्न लागेको छ । कालो सर्प उसको फुल खान त्यहाँ गएको हुनुपर्छ । चिलले देख्यो भने उसलाई बाकी राख्दैन । सायद चिलले सर्पलाई मारि पो सक्यो कि । तैपनि, आफ्नो फुल र चल्लालाई सर्पबाट जोगाउन र ऊ चारो खोज्न गएको बेलामा उसको गुँडको रेखदेख गर्न चिललाई एक जना धराले भए बेसै हुन्छ । सुरीले यो काम गरिदियो भने त उसलाई चिलले नै पाल्न पनि सक्छ ।"

"यो त साह्रै राम्रो उपाय भयो ।" अरु जीव र चराहरूले कौवाको कुरामा सही थापे । तर सुरी कहिले पनि टोडकोमा बास बसेको थिएन । उसलाई डर पनि लाग्यो । सहरमा घरभित्र न्यानो भुँग्रोमा वा थाङनामा सुत्ने उसको बानी थियो । उसले टोडकोमा बस्ने सुविधा कस्तो होला भनेर सोध्यो ।

कौवाले सहरमा सुरी कसरी बस्ने गर्थ्यो भन्ने कुरा बनका साथीहरूलाई सम्झायो । कौवाको कुरा सुनेर चराहरूले तुरुन्तै सुकेका घाँस र झिंजाहरू बटुलेर फँडेरको रुखको टोडकोमा थुपारे । गुँड बनाउन सिपालु ढुकुरले सुकेका घाँस र झिँजा राम्ररी मिलाएर सुरीका लागि न्यानो ओछ्यान बनाइदियो ।

चराहरूले चिललाई पनि सुरीको कुरा सुनायो । सुरुमा त उसलाई आफू बस्ने रुखमा बिरालोलाई बस्न दिने कुरा चित्त बुझेन । तर कौवाले बिरालोले उसका चल्ला र गुँडको रखवारी गर्छ भनेपछि ऊ चुपलाग्यो । तैपनि कतै बिरालो भोकाएको बेलामा चल्लामाथि आँखा गाडने त होइन भनेर उसले शंका गर्यो । उसले भन्यो, "मेरा चल्लामाथि आँखा गाडेको थाहा पाएँ भने मैले बिरालोलाई बाकी राख्ने छैन । यो कुरा उसलाई राम्ररी सम्झाइदिनू ।"

चिलको चुच्चो र नंग्रा कति तिखा र बलिया हुन्छन् भन्ने सुरीलाई थाहा थियो । उसलाई एक पल्ट गोठको छानामा सुतेको बेलामा एउटा चिलले झम्टेको थियो । त्यसको दाग उसको जिऊमा नमेटिने गरी कोरिएको थियो ।

रात परेपछि सुरी रुखको टोडकोमा सुत्न गयो । ऊ टोडको भित्र पस्न लाग्दा एउटा सानो जीव आत्तिएर बाहिर निस्क्यो र रुखबाट उफ्रेर भुइँमा पछारियो । टोडको खाली र न्यानो देखेर बनको कुनै जीव त्यहाँ बस्न थालिसकेको रहेछ । सुरी बिस्तारै भित्र पस्यो र सुकेका घाँसको ओछ्यानलाई खुट्टाले चाँपेर मिलाएर त्यसमाथि बस्यो ।

टोडकोभित्र निस्पट्ट अँध्यारो थियो । सहर बजारमा जस्तो बिजुली त्यहाँ थिएन । सुरीलाई निद लागेन । उसलाई एक मन किन कौवाको कुरामा लागेर बनमा बस्न आएँ हुँला भनेर पछुतो पनि लाग्यो । रात छिप्पिँदै थियो । सुरीको मनमा कुरा खेलिरहेको थियो । यत्तिकैमा एउटा ठूलो चरा आएर जोडले पखेट भ्याटभ्याट गर्दै टोडकोको बाहिर हाँगामा बस्यो । सुरी निक्कै डरायो । उसले चालमारेर टोँडकाबाट बाहिर हेर्यो ।

चिल जत्रै एउटा लाटोकोसेरो मुसा, किराफटेंग्रा खोज्न निस्केको रहेछ । लाटोकोसेरो दिनभरि सुत्छ र रात परेपछि मात्रै ऊ चारो खोज्न निस्कन्छ । किनकि उसले दिउँसोभन्दा राती राम्ररी देख्नसक्छ भन्ने सुरीलाई थाहा थियो । राती मुसा मार्न ऊ सहर बजारमा पनि पुग्थ्यो । कहिलेकाहीँ राती मुसा खोज्न निस्कँदा सुरीसँग लाटोकोसेरोको जम्काभेट हुन्थ्यो ।

लाटोकोसेरोका तीखा आँखाले टोडकोभित्र बिरालो भएको थाहा पायो । सहरबजारमा बस्ने बिरालो कसरी बनमा आयो भनेर ऊ छक्क पर्यो । त्यो टोडकोमा उसले बसाइ सर्ने बिचार गरेको थियो । बिरालो आएर बसिसकेको थाहा पाएर उसलाई रिस पनि उठ्यो । तर बिरालोसँग ऊ जोरी खोज्न सक्तैनथ्यो । ऊ हुकुक्, हुकुक् गर्दै ठूलो स्वरले करायो र फेरि भ्याटभ्याट गदै त्यहाँबाट उडेर अर्को रुखको हाँगामा बस्न गयो । सुरी सुकेको घाँसको ओछ्यानमा पल्टेर निदाउने कोशिस गर्यो ।

सुरीले आँखा खोल्दा बाहिर उज्यालो भइसकेको थियो । चराहरू फँडेरको रुखको हाँगामा बसेर गीत गाइरहेका थिए । सुरी कहिले बाहिर निस्कला भनेर कौवा का का गदै पर्खिरहेको थियो । सुरी आँखा मिच्दै बाहिर आयो । राती अबेलासम्म निदाउन नसकेकोले बिहान सबेरै उठ्न नसकेको कुरा उसले साथीहरूलाई सुनायो ।

कौवाले सुरीलाई बन देखाउन लिन आएको रहेछ । उनीहरू सबैभन्दा पहिले बनको बीचमा बग्ने खोलामा गए । खोलामा बिरालोजस्तै तर पानीभित्र पसेर माछा समात्ने जीव ओतहरू पौडिखेल्दै माछा मारिरहेका थिए । कौवाले उनीहरूसँग सुरीको परिचय गराइदियो । ओतहरूले सुरीलाई पानीमा आएर माछा मार्न निम्त्याए । सुरीलाई पानीमा पस्न डर लाग्यो । ऊ कहिल्यै पौडी खेलेको थिएन । सुरीले छिपछिपे पानीमा खेलिरहेका सानासाना माछाहरू समातेर चित्त बुझायो । धेरै बेर मेहनत गरेपछि सुरीले चारपाँच वटा भुरा माछा समात्न सक्यो । त्यति माछा सुरीलाई एक गाँस पनि हुँदैनथ्यो । फर्कने बेलामा ओतहरूले सुरीलाई केही ठूला माछा दियो । सुरी दंग पर्यो ।

सुरीले कौवालाई पनि माछा खान दियो र आफूले पनि खायो । त्यसपछि कौवा र सुरी खोलाको किनारै किनार बनको माथिल्लो भागमा घुम्न गए । अलि माथि डाँडाको काखमा ओडारहरूतिर देखाउँदै कौवाले भन्यो, "तिमी सकेसम्म त्यतातिर नजानु । ती ओडारहरूमा बाघ, चितुवा, स्यालहरू बस्छन् । खोलापारि बन बिरालो बस्छ । ओतहरूले माछा मारेको ठाउँमा कहिलेकाहीँ मानिसहरू पनि माछा मार्न र गाई भैँसीलाई पानी ख्वाउन आउँछन् । चितुवाले गाई बाख्रा खाइदियो भने गाउँका मानिसहरू चितुवा मार्न आउँछन् । त्यसबेला उनीहरूले चितुवा मात्रै होइन बनका जीवजन्तु जसलाई पाए पनि मार्छन् । त्यस बेला मानिसहरूसँग जोगिन गाह्रो हुन्छ ।" कौवाको कुरा सुरीलाई रमाइलो लाग्यो, किनकि उसलाई मानिससँग डर लाग्दैनथ्यो ।

यसरी सुरी कौवासँग धेरै बेर बनमा डुल्यो । भोक लागेको बेलामा कहिले जंगली मुसा, कहिले माछा, कहिले भ्यागुता खायो । कौवाले उसलाई अरु जीवजन्तु र चराहरूसँग पनि परिचय गराइदियो । बनका बाटाहरू पानीका मुहान र खोल्साहरू, बँदेल र दुम्सी बस्ने ओडारहरू देखाइदियो । पँधेरा र खहरेमा लगेर भ्यागुता र गँगटा समात्न सिकायो । दिनभरि डुलेपछि उनीहरू सुरी बस्ने फँडेरको रुखमा फर्के । कौवाले अरु पशुपंछीलाई पनि डाक्यो । फँडेरको रुख मुनि बसेर उनीहरूले दिनभरि कसले के गर्यो भनेर सुनाए ।

भोलिपल्ट बिहानै चिलले सुरीलाई बोलायो र भन्यो, "सुरी, आज म चारो खोज्न अलि टाढा जान्छु । म नभएको बेलामा कालो सर्प आउला होस गर्नु । तिमीले सकेनौ भने अरुसँग पनि मदत माग्नु ।"

तर सर्पसँग बिरालो कहिल्यै लडेको थिएन । लाटोकोसेरोले सर्पलाई मार्न त सक्थ्यो तर ऊसँग सुरीले चिनजान र मितेरी गरिसकेको थिएन । अर्को कुरा लाटोकोसेरो राती मात्रै सिकार खेल्न निस्कन्थ्यो । चिलका चल्लालाई सर्पबाट जोगाउने काम सुरीलाई गाह्रो लाग्यो । उसले चिलसँग सोध्यो, "चिल दिदी, सर्पसँग अहिलेसम्म म लडेको छैन । उसँग लड्न पर्यो भने कसको मदत माग्नु पर्ला ?"

चिलले आँखा ठूलो पार्दै जवाफ दियो, "यति सजिलो कुरा पनि तिमीलाई थाहा रहेनछ । सर्पको एक नम्बरको शत्रु न्याउरीमुसा हो । ऊसँग गुहार मागे भइहाल्छ ।"

तर सुरीलाई देखेर न्याउरीमुसा डराउँथ्यो । न्याउरीसँग सुरीको चिनजान भइसकेको थिएन । यसैले सुरी दगुर्दै कौवाकहाँ गयो र चिलसँग भएको सबै कुरा सुनायो । कौवाले सुरीलाई न्याउरीमुसाको दुलो छेऊ लिएर गयो ।

न्याउरीमुसा फँडेरको रुखदेखि केही पर बरको रुखमुनि बस्थ्यो । उसलाई बरको बोटमा फल्ने राता र पहेँला गेडा खुबै मिठो लाग्थ्यो । कौवाले बोलाएको सुनेर ऊ दुलोबाट बाहिर निस्क्यो । तर बाहिर बिरालोलाई देख्ने बित्तिकै ऊ दुलोभित्रै फक्र्यो र भित्रबाटै कौवालाई भन्यो, "तिमीले मलाई झुक्याएर मार्न आँट्यौ कि क्या हो ? किन मेरो घरमा मेरो शत्रुलाई लिएर आएको ? मेरो घर देखेपछि अब उसले मेरो वंश नै सखाप पार्न बेर लाउने छैन ।"

"मिज्जु, तिमी डराउनु पर्दैन । ऊ कुनै जंगली बिरालो होइन । उ त मेरो साथी सुरी हो । सहरबाट आएको । निर्धक्क भएर बाहिर आए हुन्छ । अनि सँगै बसेर अरु कुरा गरौँला ।" कौवाले भन्यो ।

कौवाको कुरामा विश्वास गरेर न्याउरीमुसा बाहिर आयो । कौवाले सुरीसँग उसको परिचय गराइदियो । सुरी र न्याउरीमुसाले आपतविपत पर्दा एकअर्कालाई सघाउने बाचा गरे । सुरीले कालो सर्पको बारेमा न्याउरीलाई भन्यो । न्याउरीले भन्यो, "हो, त्यो कालो सर्प केही दिन भयो यतैतिर आएको छ । कुनै ठूलो बिज्याइँ नगरेसम्म त उसलाई मार्न भएन । तर तिमीलाई दुःख दिनथाल्यो भने मैले उसलाई बाकी राख्दिन । परेको बेलामा बोलायौ भने म आइहाल्छु ।"

न्याउरीमुसाको सहयोग पाउने भएपछि सुरी ढुक्क भयो र घरतिर लाग्यो ।

नभन्दै दिउँसो चिल बाहिर गएको बेलामा कालो सर्प फँडेरको रुखमा आयो । त्यस बेला सुरी खाने कुरा खोज्न अलि पर गएको थियो । कालो सर्पले सुरी बसेको टोडकोभित्र चियायो । त्यहाँ कोही नदेखेपछि ऊ माथि चढ्यो । सर्प चिलको गुँडतिर जान लागेको देखेर जुरेली करायो । जुरेली जोडले कराएको सुनेर सुरी बिरालो आत्तिँदै आफू बसेको फँडेरको रुखमा पुग्यो । उसले परैबाट मोटो कालो सर्प रुखको टुप्पामा पुग्न लागेको देख्यो ।

सर्पलाई धपाउन सुरी छिटोछिटो रुखमा चढ्न थाल्यो । तर आत्तिएर हतारमा चढा ऊ बीचैमा नपुग्दै चिप्लिएर भुइँमा खस्यो । सर्प चिलको गुँडमा पुग्नै आँटेको थियो । बिरालोले न्याउरीमुसालाई सम्झ्यो र चिच्याएर उसँग गुहार माग्न थाल्यो । संयोगले न्याउरीमुसा घरैमा रहेछ । ऊ दगुर्दै आयो । बिरालोले रुखको टुप्पामा कालो सर्प देखायो ।

कालो सर्प सरासर रुखको टुप्पामा पुग्यो । उसले चिलको गुँडमा चल्लाहरू देख्यो । ती चल्लाहरू चारा खोज्न गएकी आमालाई पर्खेर बसेका थिए । कालो सर्पलाई देखेर तिनीहरूले आफ्नी आमा फर्केजस्तो ठाने । तिनीहरूले चारो खानको लागि मुख बाउन थाले । यही मौका छोपेर कालो सर्पले एउटा चल्लालाई गाँज्यो । शिकार मुखमा राखेर ऊ बिस्तारै फर्क्यो र रुखबाट ओर्लन थाल्यो ।

यही बेला न्याउरी मुसा रुखको टुप्पामा पुग्यो र सर्पको पछिल्तिरबाट उसको घाँटी अँठयायो । न्याउरीको अचानकको हमलाले सर्प आत्तियो । सर्पको मुखमा चल्ला भएको हुनाले ऊ न्याउरीमाथि जाई लाग्नसकेन । सर्प र न्याउरी दुबै रुखबाट भुइँमा पछारिए । सर्प सम्भालिन नपाउँदै न्याउरी फेरि सर्पमाथि जाइलाग्यो । उसले सर्पको घाँटी बेस्सरी अँठयायो । सर्पले बेस्सरी पुच्छर हल्लायो र छटपटाउन थाल्यो । धेरै बेर घाँटी अँठ्याएपछि सर्प चल्मलाउन छाड्यो ।

कालो सर्प मरेकोमा चराहरूले खुशी मनाए । उनीहरूले न्याउरीमुसा र बिरालोको निक्कै गुन माने । न्याउरीको मितेरी देखेर बिरालो दंग पर्यो तर चिलको एउटा चल्ला मरेको हुँदा अब कसरी चिललाई मुख देखाउने होला भनेर ऊ निक्कै चिन्तित भयो ।

साँझपख चारो बोकेर चिल गुँडमा आयो । उसले आफ्नो गुड लथालिंग भएको, चल्लाहरू डरले गुटुमुटु परेर बसेको देख्यो । एउटा चल्ला घटेको पनि उसले थाहा पायो । उसले बिरालोमाथि नै शंका गर्यो । उसलाई सुरी बिरालोसँग रिस उठयो । चल्लाहरूलाई चारो नख्वाइकन ऊ सुइँइँय उडेर रुखको टोडकामा पुग्यो । टोडकोभित्र बिरालो दुःखी भएर बसिरहेको थियो । चिल आएको थाहा पाएर सुरी बिस्तारै बाहिर निस्क्यो । तर ऊ टोडकोबाहिर पूरा निस्कन नपाउँदै रिसाएको चिलले उसलाई तीखा नंग्राले च्यापेर आकाशतिर उडायो । बिचरा सुरी म्याउँम्याउँ गर्दै गुहार माग्न थाल्यो ।

चिलले बिरालोलाई आकाशतिर लगेको देखेर जुरेली आत्तियो । ऊ कौवालाई खोज्न गयो । कौवा गाउँबाट सुरीको लागि खाने कुरा लिएर आउँदै थियो । जुरेलीको कुरा नटुँगिदै कौवा पनि आकाशतिर उडयो । उसले चिललाई निक्कै माथि आकाशमा पुगेको देख्यो । त्यहाँबाट चिलले बिरालोलाई खसालिदियो भने त उसको हाडखोर पनि बाकी रहने थिएन । कौवा आत्तिँदै चिल भएतिर हानियो ।

कौवा चिलको नजिक पुग्दा चिलले बिरालोलाई थुंगिरहेको, बिरालोको टाउकोबाट रगत बगिरहेको देख्यो । उसले रिसाएको चिललाई बास्तविक कुरा भनेर सम्झाउने कोशिस गर्यो । सुरुमा त सर्पले उसको चल्ला मारेको कुरा चिलले पत्याएन । तर मरेको सर्प देखाइदिने बाचा गरेपछि उसको रिस अलिकति घट्यो । तैपनि सुरी हुँदाहुँदै सर्पले कसरी रुखमा चढने मौका पायो ? यसमा उसको पनि दोष छ भन्यो । कौवाले चिलका चल्लाहरूको रक्षा गर्न बिरालोले न्याउरीमुसासँग मितेरी गरेको कुरा सुनाएपछि ऊ अलि नरम भयो । त्यसपछि उनीहरू बिस्तारै भुइँमा ओर्लन थाले ।

बनको बीचमा फँडेरको रुखमुनि न्याउरीमुसा, जुरेली, ढुकुर र अरु चराहरू बिरालोको दुर्दशामाथि चिन्तित भएर बसिरहेका थिए । उनीहरूको नजिकै मरेको सर्प लम्पसार परेको थियो । भुइँमा आइपुग्दा बिरालोको सास बाकी थियो । न्याउरीमुसाले उसको घाउ सफा गरेर "मिज्जु, कस्तो छ तिमीलाई ?" भनेर सोधेपछि उसले मधुरो स्वरमा म्याउँ गर्यो ।

भुइँमा सर्पको लास र वरिपरि न्याउरीमुसा र चराहरूलाई देखेपछि चिलको रिस मर्यो । तर सर्पको मुखमा आफ्नो प्यारो चल्लालाई देखेपछि उसले आँसु थाम्न सकेन । उसको चल्लालाई सर्पबाट जोगाउन नसकेकोमा बिरालोको तर्फबाट कौवाले माफी माग्यो । न्याउरीमुसा र अरु चराहरूले पनि चिललाई सम्झाए । त्यसपछि चिल आफ्ना बाकी चल्लालाई आहार ख्वाउन बिस्तारै रुखको टुप्पातिर उड्यो ।

घाइते बिरालो तंग्रिन केही दिन लाग्यो । उसलाई कौवा, न्याउरीमुसा र चराहरूले मिलेर हेरबिचार गरे । उनीहरूले बनबाट जडी बुटी ल्याएर उसको घाऊमा लगाइदिए । ओतहरूले माछा पठाइदिए । चिलले पनि चल्लाको लागि ल्याएको माछा र मासुमध्ये अलिकति सुरीलाई पनि दिन थाल्यो ।

सुरी बलियो भएर हिँडनसक्ने भएपछि उसले बनका साथीहरूलाई आफू सहर फर्कने बिचार सुनायो । बनको चरा बनमै रमाएझैँ सहरको बिरालो सहरमै रमाउने रहेछ भन्ने कुरा सुरीका साथीहरूले बुझिसकेका थिए । यसैले उनीहरूले मन गह्रुँगो गरेर सुरीलाई बिदा दिने निधो गरे । उनीहरूले सुरीलाई बेलाबेलामा उनीहरूसँग बनमा भेट्न आउने बाचा गराए । कौवाले बनका साथीहरू र सुरीको बीच संचोबिसंचोको खबर पुर्याउने कबुल गर्यो ।

बनबाट बिदा हुने बेलामा सुरीलाई न्याउरीमुसाले एक थैली ओखर र सुपारी उपहार दियो । चिलले मासुको सुकुटी दियो । ओतहरूले सुकेका माछाको भारी नै दिए । चराहरूले शुभकामना दिए । अनि कौवालाई अधि लाउँदै पिठयुँमा उपहारहरूको भारी बोकेर सुरी सहरतिर लाग्यो ।

साँचल, सानेपा, ललितपुर
२०६१ जेठ २६ गते ।

(मुसालाई दोसल्ला बालकथा संग्रहमा प्रकाशित)

माथि

शीर्षक

मूल पृष्ठमा जाउँ

   
     
संयोजक तथा संपादकः विनय कसजू
सहयोगीः गंगा कसजू
वेबसाइट संचालकः ड्रिम्स एण्ड आइडियाज
© सर्वाधिकार सुरक्षित। विस्तृत जानकारीका लागि सम्पर्कः
bhetauna@gmail.com

a presentation of